ตำแหน่งทางวิชาการ: คุณค่าของการทำหน้าที่อาจารย์ในมหาวิทยาลัย
สำราญ ผลดี
สำนักวิชาศึกษาทั่วไป
มหาวิทยาลัยธนบุรี
ทำไมต้องทำตำแหน่งทางวิชาการ
หลายคนมองภาพของการทำผลงานเพื่อการเข้าสู่ตำแหน่งทางวิชาการแตกต่างกัน
บางคนอาจมองว่าเป็นภาระงานที่เพิ่มเติมเข้ามาจากงานประจำ บางคนมองว่าไม่ใช่หน้าที่
หรือแม่แต่บางคนอาจมองว่าไม่รู้จะทำไปเพื่ออะไร
ความจริงแล้วตำแหน่งทางวิชาการของอาจารย์มหาวิทยาลัย
ไม่ใช่เรื่องของความอยากหรือความสนใจของแต่ละบุคคล หากแต่มันเป็น “หน้าที่”
และเป็นสิ่งที่สะท้อนจิตวิญญาณของการเป็นครูที่มีอยู่ในตัวตน จิตวิญญาณของความพยายามในการพัฒนาตนเองเพื่อพัฒนางานและที่สำคัญคือการพัฒนาตามหน้าที่ของการเป็น
“ครู” เพราะคำว่า “ครู” ก็ดูจะมีคุณค่ามากกว่าคนที่รับจ้างสอน
แม้ว่าการทำผลงานทางวิชาการของอาจารย์จะเป็นเรื่องของตัวบุคคล
หากแต่พิจารณาให้ละเอียดแล้วจะพบว่ามันคือ “หน้าที่” ด้วยเหตุผลสำคัญดังต่อไปนี้
1.
อาจารย์จำเป็นจะต้องพัฒนาวิทยฐานะทางวิชาการตามเกณฑ์มาตรฐาน ซึ่งปัจจุบันสถาบันการศึกษาหลายแห่งได้สร้างกฎเกณฑ์ขึ้นมาเพื่อเป็นกรอบ
“บังคับ” ให้อาจารย์พัฒนาตนเอง ทั้งนี้ก็เพื่อให้เกิดประโยชน์ทั้งกับตนเองและสังคม
2. เพื่อการเป็นแบบอย่างของผู้มีความรับผิดชอบในการทำ
ความเจริญก้าวหน้าทางวิชาการให้แก่ตนเองและสถาบัน การทำหน้าที่ “ครู”
เครื่องมือสำคัญคือความรู้ความสามารถที่มีอยู่ในตัวตน
ด้วยความที่สังคมปัจจุบันมีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว องค์ความรู้ที่ไม่ได้รับการขัดเกลาและพัฒนาจะกลายเป็นความรู้ที่ล้าหลังและไม่สามารถนำมาใช้ประโยชน์อันใดได้
และการทำหน้าที่ของการเป็นครูก็ดูจะไร้ความหมาย
เพราะว่าไม่ได้ทำให้คนและสังคมนี้เจริญก้าวหน้าขึ้นแต่ออย่างใด
ในขณะเดียวกันสถาบันการศึกษาที่มีบุคลากรไม่มีการพัฒนาตนเองก็จะกลายเป็นสถาบันที่ล้าหลังก้าวไม่ทันกับโลกเช่นกัน